www.pedagodzyspecjalni.fora.pl

GRECKY

Mam pytanie, czy ktoś z Was jest w posiadaniu jakichś materiałów na temat uzależnień od alkoholu, nikotyny, narkotyków, leków komputera (gry, Internet), telewizji wśród młodzieży? Jest mi to bardzo potrzebne do pracy licencjackiej. Za wszelką pomoc będę ogromnie wdzięczny Smile

seba

trzymaj Sebek o nikotyniźmie Smile

.

Nikotynizm

Palenie tytoniu jest uzależnieniem równie silnym, jak uzależnienie od narkotyków, a czasem nawet ocenianym jako silniejsze; niektórzy pacjenci, którzy odstawili alkohol, heroinę czy kokainę twierdzą, że rzucić palenie jest o wiele trudniej. Uzależnienie od nikotyny powinno być traktowane jako problem medyczny i leczone tak, jak każda inna choroba.
Prof. W. Zatoński kierujący badaniami nad zdrowiem Polaków w Centrum Onkologii w Warszawie szacuje, że prawie 50 proc. palących Polaków jest głęboko biologicznie uzależnionych od nikotyny.
Podobnie jak inne środki uzależniające nikotyna oddziałuje na systemy nagradzania w mózgu związane z odczuwaniem przyjemności, powoduje zwiększenie ilości dopaminy w połączeniach międzyneuronalnych stymulując system nagradzania. Dopamina daje odczucie przyjemności po zapaleniu papierosa, wzmacnia uzależnienie, a obniżenie jej poziomu w centralnym systemie nerwowym jest odpowiedzialne za objawy odstawienia po rzuceniu palenia.
Poza tym papieros wyzwala reakcje odruchowe związane z różnymi zmysłami np. wzrokiem, słuchem, węchem, które pobudzają system dopaminergiczny i wywołują potrzebę środka uzależniającego: głód nikotyny. Stres także stymuluje system dopaminergiczny i dlatego wyzwala potrzebę palenia. Według ostatnich badań już niewielkie ilości nikotyny mogą wytworzyć w komórkach nerwowych tworzących system nagradzania taki stan pobudliwości, że mózg będzie chciał jej więcej. Już pierwszy zapalony papieros może wyzwolić tę reakcję, a tym samym uzależnienie od nikotyny.
Uzależnienie od nikotyny rozpoznaje się, jeżeli występują przynajmniej trzy z poniższych cech: silne pragnienie lub poczucie przymusu jej przyjmowania, tolerancja, zespół abstynencyjny, czas trwania nałogu dłuższy niż palacz przewidywał, wiele nieudanych prób zerwania z nałogiem, ograniczenie lub zaniechanie jakichś działań z powodu nałogu, trwanie w nałogu mimo jego szkodliwego wpływu na zdrowie i życie osobiste.
Palenie tytoniu jest uzależnieniem psychicznym (polega na przymusie zapalenia papierosa, aby osiągnąć uczucie odprężenia) i najprawdopodobniej fizycznym. Kryteriami zależności fizycznej są tolerancja i zespół fizycznych objawów odstawienia. Tolerancja to stan obniżonej wrażliwości organizmu na skutki działania używki: polega na konieczności podawania coraz większych dawek dla otrzymania takiego samego efektu. W ciągu dnia wzrasta tolerancja na działanie nikotyny: palący twierdzą, że pierwszy papieros w ciągu dnia sprawia im największą przyjemność. Natomiast objawy po zaprzestaniu palenia (abstynencyjne) to głód papierosa, drażliwość, frustracja, agresja, lęk, niepokój, wzrost napięcia, trudności w koncentracji, nadmierna senność lub bezsenność, depresja oraz dolegliwości somatyczne (zwolnienie akcji serca, spadek ciśnienia, wzrost apetytu i masy ciała, bóle głowy czy dolegliwości żołądkowe). Na ogół objawy te osiągają maksymalne nasilenie w ciągu tygodnia, a większość z nich ustępuje najczęściej po okresie 3 do 4 tygodni od zaprzestania palenia. Tylko zwiększenie apetytu i głód nikotynowy mogą utrzymywać się dłużej, a chęć zapalenia papierosa często powraca nawet po miesiącach czy latach od rzucenia palenia.
Papierosy o małej zawartości nikotyny nie zmniejszają zagrożenia, gdyż palacz zwiększa intensywność zaciągania się, głębokość inhalacji i objętość wciąganego dymu, aby dostarczyć potrzebną dla "uzależnionego mózgu" ilość nikotyny, co powoduje wzrost zagrożenia jego rakotwórczymi składnikami. Papierosy o małej zawartości nikotyny uzależniają równie mocno jak zwykłe papierosy, gdy tymczasem większość ludzi uważa je mylnie za mniej niebezpieczne.
Do uzależnienia tytoniowego przyczyniają się czynniki fizjologiczne i psychologiczne, ale także socjologiczne: palenie najczęściej rozpoczyna się w okolicznościach towarzyskich lub przez naśladownictwo. Kolejne etapy na drodze do uzależnienia to eksperymentowanie z papierosami, uczenie się palenia i w końcu nawykowe używanie tytoniu, przy czym etapy te często następują tak szybko jeden po drugim, że około 20 proc. młodzieży uzależnia się od nikotyny już po miesiącu okazjonalnego palenia, przy czym objawy uzależnienia są u dzieci i młodzieży równie silne jak u dorosłych palaczy. Firmy tytoniowe dobrze wiedzą, że uzależnienie najczęściej rozpoczyna się w okresie dorastania. Dlatego kierują reklamy papierosów szczególnie do osób młodych.

Nikotyna – organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów pirydynowych zawarty w liściach tytoniu. Śladowe ilości nikotyny znajdują się też w pomidorach, bakłażanach i papryce.
Jest silnie uzależniającym narkotykiem – charakterystyka opisująca uzależnienie od nikotyny jest podobna do tej opisującej uzależnienie od heroiny czy kokainy.

Działanie na organizm
Nikotyna jest dość silną toksyną działającą na układ nerwowy. Stosuje się ją m.in. w mieszankach z innymi związkami jako środek owadobójczy. Dawka LD50 to ok. 1–1,5 mg/kg masy ciała. Zawartość nikotyny w tytoniu papierosowym jest rzędu 1–2% suchej masy, natomiast w dymie papierosowym rzędu 1 mg/papieros. Nikotyna nie jest natomiast substancją mutagenną ani rakotwórczą.

Nikotyna jest silnym agonistą receptorów N-acetylocholinowych. W niskich dawkach (1–3 mg) wykazuje działanie stymulujące, co jest głównym powodem, dla którego palenie tytoniu sprawia przyjemność. Nikotyna działa na organizm człowieka na wiele różnych sposobów, gdyż wiąże się trwale i blokuje działanie kilkudziesięciu różnego rodzaju enzymów. W małych dawkach działa ona stymulująco, powodując wzmożone wydzielanie adrenaliny, co powoduje wszystkie związane z tym objawy (zanik bólu i głodu, przyspieszone bicie serca, rozszerzone źrenice itp). W większych dawkach powoduje trwałe zablokowanie działania układu nerwowego, gdyż wiąże się ona trwale z receptorami nikotynowymi w komórkach nerwowych zaburzając ich metabolizm. Pojawia się uczucie lekkości, następnie zmiana percepcji, zmiana postrzegania otoczenia, światłowstręt, zmęczenie, brak energii, uczucie oderwania od rzeczywistości, myślotok, wymioty, biegunka. W jeszcze większych dawkach występuje zamroczenie pola widzenia i pojawić się mogą halucynacje – zazwyczaj czarno-białe "wizjonerskie" obrazy. W ekstremalnie wysokich dawkach następuje utrata przytomności, drgawki i zgon. W przypadku palenia papierosa nikotyna działa niemal natychmiast po zażyciu, ok. 7 sekund (czas potrzebny na przedostanie się nikotyny szlakiem jama ustna – płuca – krew krążenia małego – serce – aorta – tętnice mózgu). Biologiczny okres półtrwania nikotyny w mózgu wynosi ok. 1h. Wszystko to razem powoduje, że jest ona substancją silnie uzależniającą. Nikotyna uzależnia fizycznie. Jakkolwiek dawki pochłanianie przy paleniu są minimalne, gdyż większość obecnej w papierosach nikotyny ulega spaleniu, wystarczają one do szybkiego uzależnienia.

Nikotyna działa również na ilość dopaminy w mózgu. Jest to kolejny powód, dla którego nikotyna jest uzależniająca. Ludzie palą, aby utrzymać wysoki poziom dopaminy w mózgu. Większość (75-90%) ludzi chorych na schizofrenię pali papierosy[potrzebne źródło]. Prawdopodobnie wynika to z powodu obniżonego poziomu dopaminy w mózgu schizofreników, którego przyczyną są leki przeciwpsychotyczne.

Nikotyna przewyższa toksycznością i mocą uzależniającą wiele nielegalnych narkotyków (niektórzy ludzie uznają ją za silniej uzależniającą od morfiny), pomimo to nie jest jednak do nich zaliczana ze względów kulturowo-tradycyjnych.

Skutki choroby nikotynowej
Palenie tytoniu powoduje, w porównaniu z działaniem innych leków uzależniających, stosunkowo słabe pobudzenie albo depresje ośrodkowego układu nerwowego, zaburzenia percepcji, nastroju, myślenia, zachowania się lub czynności ruchowych. Jakiekolwiek efekty psychotoksyczne tytoniu są słabe w porównaniu z działaniem wielu leków uzależniających.

Z tego też względu zależność od tytoniu, prawdopodobnie najbardziej rozpowszechniona na świecie zależność lekowa, jest przedmiotem zainteresowania specjalności niepsychiatrycznych, przede wszystkim ze względu na silne działanie organotoksyczne przewlekłego palenia tytoniu.

Przewlekłe używanie tytoniu pod postacią wąchania, żucia lub palenia prowadzi do zależności niepełnej, zwykle tylko psychicznej. U intensywnie nadużywających chronicznie tytoniu mogą występować objawy nieżytu dróg oddechowych i pokarmowych, wspomniane podwyższenie ciśnienia krwi, zaburzenia snu, a niekiedy objawy depresji z myślami samobójczymi. Opisywano, choć znacznie rzadziej stany pobudzenia psychoruchowego ze słuchowymi i wzrokowymi omamami.

Istnieją bardzo przekonujące dowody na to, że palenie papierosów przyczynia się do występowania różnego rodzaju nowotworów, jak rak płuc i gardła, a także do wspomnianych chorób serca i naczyń krwionośnych, kłopotów z płucami, jak na przykład zapalenie oskrzeli, uszkodzenie płodu w łonie palącej matki i do wielu innych dolegliwości. Wymienione choroby są spowodowane głównie przez różne szkodliwe związki chemiczne znajdujące się w dymie papierosowym, jak substancje smoliste i tlenek węgla. Również ludzie znajdujący się w otoczeniu palacza i regularnie oddychający zanieczyszczonym dymem powietrzem tzw. palacze bierni, również są narażeni na szkodliwe działanie papierosów. Bierne palenie zwiększa ryzyko choroby wieńcowej. Bardzo wiele zebranych w ciągu ostatnich 50 lat dowodów wiąże palenie papierosów z poważnymi chorobami sercowo-naczyniowym, takimi jak zawał serca, nagła śmierć, udar i choroby naczyń obwodowych. Sama nikotyna ma działanie stymulujące i sprawia, że zażywająca ją osoba czuje się ożywiona. Niestety, organizm palaczy szybko przyzwyczaja się do nikotyny, wiec do uzyskania tego samego efektu jest potrzebna coraz większa dawka dymu. Poza tym palacze psychicznie uzależniają się od papierosów i po pewnym czasie, nawet jeśli są świadkami niebezpieczeństw, jakie im grożą, rzucenie nałogu sprawia im olbrzymią trudność. Użycie tytoniu jest tak szeroko rozpowszechnione, że stanowi ono problem medyczno-społeczny. Zgony wieńcowe występują częściej z wiekiem, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet (choć są rzadsze u kobiet we wszystkich przedziałach wiekowych).

Negatywne objawy odstawienia nikotyny
Nagłe zaprzestanie palenia sprawia, że wytworzone w organizmie mechanizmy kompensacyjne nie są równoważone działaniem nikotyny. Stąd objawy zespołu odstawienia są zasadniczo odwrotnością działań nikotyny. Pojawiają się one zwykle po 24 godzinach od zaprzestania palenia i obejmują:
- „głód” nikotyny;
- rozdrażnienie;
- zmęczenie;
- niepokój
- lęk;
- zaburzenia koncentracji;
- obniżenie nastroju;
- wzrost apetytu i przyrost masy ciała;
- zmniejszenie częstości tętna.

Objawy zespołu odstawienia osiągają maksimum po około 48 godzinach i ustępują w ciągu kilku tygodni. Niektóre objawy („głód” nikotyny, wzrost apetytu, obniżenie nastroju) mogą jednak utrzymywać się przez kilka miesięcy.

Preparaty stosowane u osób uzależnionych od nikotyny
Preparaty stosowane w ramach nikotynowej terapii substytucyjnej to guma do żucia, plastry, aerozol do nosa, inhalator. Pierwszym farmakologicznym środkiem do „leczenia” uzależnienia była wprowadzona w latach siedemdziesiątych XX wieku guma do żucia zawierająca nikotynę. Zakres dostępnych produktów został potem poszerzony o plastry, aerozole do nosa i doustne inhalatory zawierające nikotynę. Zadaniem tych preparatów było czasowe zapewnienie alternatywnego źródła nikotyny i złagodzenie objawów odstawienia aby w ten sposób zwiększyć szanse palacza w walce z nałogiem. Nagłe, całkowite zaprzestanie palenia ma większą szansę powodzenia niż próby stopniowego zmniejszenia ilości wypalanych papierosów. Istotne może być unikanie innych palaczy i otoczenia, w którym się pali, szczególnie w „momentach krytycznych”, jak w trakcie przerw w pracy, po posiłkach oraz przy piciu alkoholu.

Stosowanie nikotyny w gumie do żucia lub w plastrach jest szczególnie zalecane u osób, które dużo palą, kilkakrotnie podejmowały nieskuteczne próby zaprzestania palenia i mają silną motywację do zerwania z nałogiem. Należy przestrzec przed stosowaniem preparatów z nikotyną u osób, które nie są pewne, czy chcą przestać palić, a także przed traktowaniem tych preparatów jako „cudownie” działających i likwidujących nałóg. Również należy przestrzec przed zbyt długim stosowaniem plastrów lub gumy do żucia i uzależnieniem się od nikotyny podawanej w tej postaci. Preparaty zawierające nikotynę są przeciwwskazane u osób niepalących. Plastry są łatwe w użyciu i wystarczy stosować je raz dziennie. Jednak nie pozwalają one na właściwe dawkowanie w czasie, ponieważ dawka nie może być zmieniana, a uwalnianie nikotyny z plastra jest względnie powolne. Guma do żucia pozwala na bardzo elastyczne dawkowanie, ale trochę trudniej stosować ją właściwie. Większość używających gum przyjmuje dawki zbyt niskie.

Spray donosowy również zapewnia elastyczne dawkowanie i szybciej dostarcza nikotyny. Jednak wiele osób skarży się na podrażnienie nosa i oczu, a także na częste stosowanie konieczne dla osiągnięcia odpowiednich stężeń nikotyny.

Niedawno dopuszczono do obrotu inhalator nikotyny, pozwalający na elastyczne dawkowanie i częściowo naśladujący nawykowy ruch palacza „ręka-usta”. Jego działania niepożądane są niewielkie. Największym niedostatkiem jest konieczność stosowania znacznie większej ilości wziewów niż w czasie palenia papierosa.

Jedynym nienikotynowym środkiem farmakologicznym dopuszczonym przez FDA (Food and Drug Administration) jest chlorowodorek bupropionu (nazwa fabryczna: Zyban). Jest on dostępny w postaci tabletek. Wpływa prawdopodobnie na procesy chemiczne w mózgu podobnie jak nikotyna. Preparat jest łatwy w użyciu i może być stosowany razem z zastępczym leczeniem nikotyną. Wstępne dowody świadczą, że jednoczesne stosowanie plastrów nikotynowych i Zybanu jest skuteczniejsze niż stosowanie tylko jednego z nich.

Dwie z komercjalnie reklamowanych metod mających na celu rzucenie palenia to hipnoza i akupunktura. Niestety, poprawnych badań poświęconych ocenie skuteczności tych metod jest niewiele, a ich wyniki są zniechęcające.

Porady dobierane przez komputer, czyli „systemy eksperckie” kryją możliwości indywidualizowania rady dotyczącej rzucenia palenia. Wstępne wyniki zastosowania takiego typu programów są zachęcające.

Aby zerwanie z paleniem stało się skuteczne, dobrze jest znaleźć taki czynnik, który by zmotywował do podjęcia decyzji o zaprzestaniu. Może nim być: troska o zdrowie własne lub najbliższych, zwłaszcza dzieci narażonych na bierne palenie poprzez wdychanie dymu tytoniowego.

W prezentacji wykorzystałem materiały pochodzące ze stron:
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

na mejla mogę Ci jeszcze prezentację podeslać, if u want.

GRECKY

Dzięki Seba!

Mój mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Jakby ktoś coś jeszcze miał to proszę o pomoc bo nie wyrabiam z tym Sad

ha_ula

mgrDon Paolo posiada;>
no ja niestety mam tylko uzależnienie od adrenaliny... takze tego innym razem Seba ;p

seba

Sebek, wysłałem, napisz mi tylko, czy doszedł załącznik, czy nie, bo coś mi się spieprzyło przy wysyłaniu i nie wiem :\.

Magda

Ja mam o seksoholizmie, także tego... raczej też się nie przyda Wink

GRECKY

aniołeczek;)

GRECKY ja wysłałam o narkomanii, literatura jest na końcu no i oczywiście masę stron www tam było ale nie pamiętam już jakich Smile

mam nadzieję że się przyda Wink

GRECKY

Na pewno się przyda Sad

Dzięki!

julita

Ja zaraz wysle o uzaleznieniu od kawy i herbaty Wink

chociaz nie wiem czy ci sie przyda Wink