www.pedagodzyspecjalni.fora.pl

Mery

zapewne wiecie że długo mnie nie bylo (miałam troszki problemów) ale przez to nie chce polać tego semestru!!!
chciałam was poprosić o wszystkie możliwe materiały!
to co jest na forum to mam, ale to przecież nie wszystko. zależy mi głównie na notatkach z ćwiczeń

byłabym bardzo wdzięczna
z góry dziękuje :*

p.s. przydałyby się równiez informacje o tym co mamy przygotować na następne zajęcia z danych przedmiotów.

seba

pod tym linkiem masz wszystko co mam z dydaktyki (jeśli masz najnowszego Office'a):

[link widoczny dla zalogowanych]

a pod tym linkiem też masz wszystko co mam z dydaktyki, z tym, że tutaj możesz mieć starszego Office'a i powinno wszystko byc okej Wink

:

[link widoczny dla zalogowanych]

Z psychologii rozwoju to mam gówno zanotowane z ćwiczeń, więc nie bardzo mogę pomóc, a wykłady też mam wybrakowane.

Niżej masz wszystko co mam z Ped. Specjalnej, Klinicznej i Teorii wychowania, może coś Ci się przyda ; ). btw. gdybyś wolała w formie całego dokumentu (tak jak Ci dydaktykę zapodałem) to mów, to powrzucam ;]. generalnie za dużo tych moich notatek z ćwiczeń nie ma, ale może coś tam Ci się przyda Wink

.

CAŁA PEDAGOGIKA SPECJALNA (dorzucę jutro wczorajsze i dzisiejsze ćwiczenia jeszcze, których obecnie brak):

Ćwiczenia 1 – 15.02.2008

Subdyscypliny pedagogiki specjalnej:
- oligofrenopedagogika (upośledzeni umysłowo)
- tyflopedagogika (niewidomi, niedowidzący)
- surdopedagogika (niesłyszący, niedosłyszący, głusi)
- resocjalizacyjna
- korekcyjna (dyslektycy, ADHD, dysgraficy)
- terapeutyczna, lecznicza (przewlekle chorzy)
- logopedia (wady wymowy)
- pedagogika wybitnie zdolnych

Pedagogika specjalna – jest nauką szczegółową pedagogiki, a jej przedmiotem jest opieka, terapia, kształcenie i wychowanie osób z odchyleniami od normy, najczęściej jednostek mniej sprawnych lub niepełnosprawnych bez względu na rodzaj, stopień i złożoność objawów oraz przyczyn zaistniałych anomalii, zaburzeń, trudności lub ograniczeń.

Ćwiczenia 2 – 22.02.08

nic nie było.

Ćwiczenia 3 – 29.02.08

Pojęcie normy (normalności) bywa niekiedy utożsamiane z pojęciem zdrowia, choć posiada znacznie szarszy zakres znaczeniowy i może być rozpatrywane wg różnych kryteriów np. statystycznych, epidemiologicznych (epidemiologia – zakres występowania), rozwojowe, adaptacyjne, społeczno-kulturowe.

Odchylenie od normy występuje wówczas, gdy jednostka odbiega od typowych, najczęściej występujących w danej populacji (sytuacji) zachowań.

Norma przystosowawcza – za jednostkę prawidłowo funkcjonującą uważa się osobę przystosowaną do grupy społecznej, o satysfakcjonujących celach z innymi i samorealizującą się.

Jednostka dobrze przystosowana jest plastyczna w myśleniu, krytyczna wobec siebie i aktywna w rozwiązywaniu problemów.

Uniwersalny model zdrowia wg WHO:
1. zdrowie jest podstawowym prawem człowieka
2. nikt nie powinien być dyskryminowany z powodu swego stanu zdrowia i poziomu funkcjonowania
3. większość ludzi ma taką czy inną „niepełnosprawność”
4. niepełnosprawność jest częścią życia
5. funkcjonowanie może ulec zmianie na poziomie organizmu, jednostki i społecznym, a także znaleźć rozwiązanie na każdym z tych problemów.

zdrowie – pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby lub niedmoagań.

W ujęciu systemowym (holistycznym – wielowymiarowym) organizm człowieka ujmuje się jako żywy system stanowiący niepodzielną całość wzajemnie zależnych elementów (wymiarów) biologicznych, społecznych i psychologicznych. W ujęciu tym zdrowie ujmowane jest w kategoriach dynamicznego procesu ukierunkowanego na przywracanie równowagi organizmu, w związku z nieustannie dokonującymi się zmianami, zachodzącymi zarówno wewnątrz niego jak i w otaczającym środowisku. W sytuacji, gdy dochodzi do utraty zdolności przywracania równowagi i integralności organizmu pojawia się choroba.

Zakres działalności pedagogiki specjalnej wg Grzegorzewskiej:
Pedagogika specjalna zajmuje się rewalidacją, której zadanie obejmuje przywracanie zdrowia jednostce odchylonej od normy i umożliwienia rozwoju fizycznego i psychicznego, kompensowanie różnego rodzaju braków i uszkodzeń, akcje korygowania, usprawniania i dynamizowania wykształcenie ogólne, rewalidację psychiczną jednostki oraz jej uspołecznienie.

Ćwiczenia 4 – 07.04.08

Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego w pedagogice specjalnej.

1. Wczesna interwencja (wczesna pomoc dziecku z zaburzeniami rozwoju)
2. Stymulacja
3. Usprawnianie
4. Kolektura
5. Kompensacja
6. Indywidualizacja
7. Wspieranie i wspomaganie

AD.1 – Wczesna interwencja

Etap szoku/krytyczny/żałoby:
- przekazywanie informacji o dziecku
- odpowiednia atmosfera
- ustronne miejsce
- podać informacje jak najszybciej
- przekaz informacji w obecności obojga rodziców oraz w obecności dziecka, jeżeli sytuacja na to pozwala
- używać zrozumiałych słów i poleceń
- uczciwe, szczere i precyzyjne rady i informacje
- nie należy przesądzać o losie dziecka
- obiektywny przekaz informacji
- o przebiegu rozmowy decydują rodzice
- należy podać adresy placówek, gdzie można znaleźć pomoc dla dziecka i dla siebie

Etap kryzysu emocjonalnego/rozpaczy/depresji:
Występuje wzajemne obwinianie, szukanie winy. Postrzeganie sytuacji jako beznadziejnej. Dochodzi przez to do kłótni, rozterek między rodzicami. Zazwyczaj mężczyźni nie wytrzymują danej sytuacji.
- przekonanie kobiety do naturalnego karmienia
- kontakt, bliskość, dotyk, czułość
- noszenie dzieci

Etap pozornego przystosowania się:
Nieuznawanie niepełnosprawności dziecka. Wiara w możliwość wyleczenia. Poszukiwanie lekarzy, znachorów, terapeutów, cudu. Poddanie się pesymizmowi, apatii, twierdzenie, że już nic się nie da zrobić. Najdłuższy okres – może trwać nawet latami.

Wczesna interwencja – ma na celu jak najwcześniejsze wykrycie i wyeliminowanie lub skorygowanie występujących u dzieci nieprawidłowości, a także zapobieganie tym zaburzeniom, których występowanie można przewidzieć. Programy wczesnej interwencji obejmują stymulację rozwoju ruchowego, percepcji, mowy i usamodzielniania. Pierwszym etapem wczesnej interwencji powinna być wieloaspektowa diagnoza, która stanowi podstawę wszelki działań terapeutycznych i rewalidacyjnych.

AD.2 – Stymulacja

Stymulacja to pobudzanie do działania, wzmacnianie. Można stymulować każdy aspekt poznawczy, relacje rówieśnicze, zmysły.

Ćwiczenia 5 – 14.03.08

Wg Marii Grzegorzewskiej to co wychowankom pedagogiki specjalnej w sposób zasadniczy stoi na przeszkodzie do osiągnięcia tzw. normy psychospołecznej można sprowadzić do przeszkód powstałych zarówno na skutek zaburzeń w funkcjonowaniu układów i narządów organizmu i wtórnych ich konsekwencji psychospołecznych, są to więc:
1. braki w zakresie otrzymywanych i odbieranych bodźców, co wymaga różnego typu ich kompensacji
2. braki związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem różnych układów narządów sensorycznych, narządów ruchu, mowy etc., co pociąga za sobą konieczność korygowania tych zaburzeń
3. funkcjonowanie układów czy narządów nie musi być wadliwe, ale może być niedoćwiczone, co powoduje konieczność ich usprawnienia
4. braki wymieniowe w punktach 1, 2 i 3 wymagają rozbudzenia dostępnego danej jednostce pozytywnego napędu motywacyjnego, to łączy się ze wzbudzaniem dynamizmu rewalidacyjnego

Kompensacja jest to złożony proces uzupełniania i wyrównywania braków oraz zastępowania (substytucji) deficytów rozwojowych narządów i przystosowania się na innej możliwej drodze.

Rodzaje kompensacji:
• samorzutna (ma charakter samoregulacyjny, polegający na homeostatycznym oddziaływaniu wyrównawczym procesów wewnętrznych)
• o pośrednim charakterze działania zastępczego połączonego ze świadomym wysiłkiem człowieka
• o charakterze zewnątrzpochodnym, behawioralnym (pomoc od kogoś, czegoś z zewnątrz)
• psychiczno-biologiczna (zastępowanie zmysłów)
• psychospołeczna
• nadkompensacja
• o charakterze technicznym (zaopatrzenie w protezy, wózki inwalidzkie, książki czytające, urządzenia wspomagające)

Kolektura, korekcja, korygowanie – odnosi się do nieprawidłowego, niesprawnego działania określonych narządów, czy zmysłów (np. postawa ciała, zaburzenia w pisaniu)

Usprawnianie – postępowanie maksymalnie rozwijające zadatki i siły biologiczne organizmu, które są najmniej uszkodzone

Dynamizm – wzbudzanie, motywowanie wewnętrzne

Wykład 1 - 20.02.08

Co to jest pedagogika specjalna?

Wg Sękowskiej pedagogika specjalna jest dyscypliną naukową zajmującą się osobami obarczonymi niepełnosprawnością oraz ich rehabilitacją, a także osobami niedostosowanymi społecznie i ich resocjalizacją.

Wg Władysława Dykcika jest nauką szczegółową pedagogiki, a jej przedmiotem opieka, terapia, kształcenie i wychowanie osób odchylonych od normy, najczęściej jednostek mniej sprawnych lub niepełnosprawnych bez względu na rodzaj, stopień, złożoność objawów oraz przyczyn zaistniałych anomalii, zaburzeń, trudności lub ograniczeń.

uszkodzenie – oznacza wszelką stratę lub wadę fizyczną, psychiczną lub anatomiczną struktury albo czynności.

niepełnosprawność – wszelkie ograniczenie lub brak możliwości wykonywania czynności na poziomie normalnym dla człowieka.

korekcja – usuwanie wad, likwidowanie nieprawidłowości, poprawianie stanu wyjściowego, np. w zakresie widzenia, słyszenia, zachowania się, działania.

kompensacja – zastąpienie obiektywnie istniejących lub subiektywnie odczuwalnych braków w jednej dziedzinie działalności człowieka przez wzmożoną aktywność w innej.

Hans Hanselmann

aparatury: percepcji (słuch, wzrok, dotyk), przetwarzania (mózgowie, ośrodek sekrecji wewnętrznej), wyrażania (postawa, migi, mimika, mowa)
Dział I obejmuje wychowanie jednostki w zakresie upośledzenia aparatury percepcyjnej.

a) pedagogikę dotyczącą jednostek z upośledzeniami słuchu
b) pedagogikę dotyczącą jednostek z upośledzeniami wzroku

Dział II obejmuje wychowanie jednostek z zahamowaniami i upośledzeniami CUN oraz zaburzeniami i schorzeniami na tle endokrynologicznym.

a) pedagogika upośledzenia umysłowego
b) pedagogika trudności wychowawczych spowodowanych zaburzeniami układu centralnego

Dział III obejmuje wychowanie jednostek z upośledzeniami aparatury ekspresyjnej.

a) upośledzenia motoryczne
b) pedagogika wad wymowy

M. Grzegorzewska (1964) – podaje klasyfikację z punktu widzenia potrzeb praktycznych w szkolnictwie – biorąc za punkt wyjścia stopień upośledzenia lub upośledzenia złożone:
1. upośledzeni umysłowo (debil, idiota)
2. głusi (z resztkami słuchu, niedosłyszący)
3. niewidomi (ociemniali, niedowidzący)
4. społecznie niedostosowani
5. kalecy
6. przewlekłe choroby (padaczka, cukrzyca)

Oligofrenopedagogika – ad.1
Surdopedagogika – ad.2
Tyflopedagogika – ad.3
Pedagogika resocjalizacyjna – ad.4
Pedagogika terapeutyczna – ad.5

Działy (wg Dykcika) pedagogiki specjalnej ze względu na rodzaj odchyleń od normy:

I. Pedagogika zdolnych i uzdolnionych
1. wybitne zdolności ogólne
2. uzdolnienia kierunkowe

II. Pedagogika rehabilitacyjna / rewalidacyjna
1. upośledzenie umysłowe
2. wady wzroku
3. wady słuchu
4. sprzężone upośledzenie

III. Pedagogika lecznicza
1. choroby przewlekłe
2. niesprawność ruchowa
3. odmienność somatyczna
4. autyzm, zespoły psychozo podobne
5. starość

IV. Pedagogika resocjalizacyjna
1. niedostosowanie społeczne
2. aspołeczność
3. antyspołeczność
4. demoralizacja
5. przestępczość

V. Pedagogika korekcyjna
1. trudności w uczeniu się
2. zaburzenia w rozwoju
3. zaburzenia emocjonalne

Dzieci ze specjalnymi potrzebami:
1. dzieci mające trudności w nauce
2. dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi w zachowaniu
3. dzieci niepełnosprawne fizycznie, sensorycznie i umysłowo

Wykład 2 – 27.02.08

Upośledzenie oznacza niekorzystną/gorszą sytuację danej osoby będącą wynikiem uszkodzenia bądź niepełnosprawności, polegającą na ograniczeniu lub uniemożliwieniu jej wypełniania ról, które uważane są za normalne, biorąc pod uwagę jej wiek, płeć, czynniki kulturowe i społeczne.

lub krócej:

Upośledzenie oznacza utratę lub ograniczenie możliwości pełnego uczestnictwa danej osoby w życiu społecznym. Wskazuje na relacje powstające między osobą niepełnosprawną, a środowiskiem.

Osoba niepełnosprawna jest jednostką w pełni swoich praw znajdującą się w sytuacji upośledzającej ją, tworzonej przez bariery środowiskowe, ekonomiczne i społeczne, których nie może tak jak inni ludzie przezwyciężać w skutek występujących u niej uszkodzeń. Bariery te zbyt często są wzmacniane wskutek deprecjonujących podstaw społecznych. Do społeczeństwa należy eliminowanie, zmniejszanie lub kompensowanie tych barier, aby każdej jednostce umożliwić cieszenie się pełnią przywilejów obywatelskich respektując jej prawa i obowiązki.

Rehabilitacja – przywrócenie komuś wyrokiem sądu utraconych praw, przywrócenie społeczeństwu, za pomocą specjalnych zabiegów i ćwiczeń ludzi upośledzonych jako jednostek wartościowych społecznie i użytecznych, mimo istniejącego w dalszym ciągu (często w mniejszym stopniu) ich kalectwa, ślepoty, głuchoty.

Rewalidacja – oznacza przywrócenie człowiekowi pełnej sprawności. Jest to w pedagogice specjalnej zwalczanie upośledzenia. Czyli oznacza likwidację upośledzenia. Termin ten funkcjonuje tylko w Polsce.

Zasady pracy pedagogicznej z dziećmi odbiegającymi od normy psychofizycznej wg Zofii Sękowskiej:
- wzajemny szacunek i życzliwość oraz zaufanie i szczerza komunikacja
- jedność nauczania z wychowaniem
- maksymalne zaspokojenie potrzeb wychowanka oraz aktywizowanie go
- indywidualizacja oraz szacunek do wychowanka i jego trudu
- przystosowanie wymagań do możliwości wychowanka
- terapii w przypadku możliwości choćby minimalnej poprawy
- oprzyrządowanie i oprotezowanie dziecka
- realny optymizm i wytrwałość
- zaangażowana emocjonalnie współpraca z dzieckiem
- współdziałanie z rodzicami dziecka
- integracja ze społeczeństwem

Wykład 3 – 12.03.08

Zasady wyznaczające kierunki postępowania pedagogicznego /T. Gałkowski/
• zasada wczesnego objęcia opieką i pomocą specjalistyczną
• zasada indywidualizacji programów wychowania i kształcenia
• zasada powiązania oceny z usprawnianiem
• zasada podejścia wielospecjalistycznego
• zasada współdziałania z rodziną
• zasada kształcenia integracyjnego

Za uniwersalne zasady pracy rehabilitacyjnej W. Dykcik uważa następujące zasady:
• zasada sukcesu jako różnicowanie wymagań programowych poprzez uwzględnianie aktualnych potrzeb i możliwości dziecka /myślenie pozytywne/
• zasada ścisłej integracji doświadczeń percepcyjnych, ruchowych i językowych w treningu różnych funkcji przygotowawczych
• zasada aktywnego wielostronnego mobilizowania dziecka /dorosłego/ do wykonywania zadań poprzez stosowanie różnorodnych form ćwiczeń
• zasada doboru odpowiednich metod, technik i środków specjalistycznej terapii zajęciowej z szerokim wykorzystaniem różnorodnych antropotechnik i kulturo technik (np. twórcza aktywność artystyczna, plastyczna, sport, technika)
• zasada wyzwalania otwartości, bezpośredniości i spontaniczności w komunikowaniu z najbliższym otoczeniem rodzinnym, rówieśniczym i sąsiedzkim
• zasada pełnej akceptacji i tolerancji
• zasada przyjmowania różnych zakresów wolności i autonomii osób niepełnosprawnych
• zasada stopniowego, ewolucyjnego i regularnego osiągania zamierzonych celów pracy rehabilitacyjnej oraz jej kontynuacji w całożyciowej perspektywie edukacyjnej
• zasada uczenia się dla życia w środowisku poprzez uczestnictwo, działania, przeżywanie i dopasowanie wymagań do poziomu rozwoju i jego następnych etapów
• zasada całościowego, komplementarnego, wszechstronnego i zintegrowanego podejścia do człowieka niepełnosprawnego jako fizycznej, psychicznej i społecznej, żyjącego w konkretnym środowisku lokalnym

Metoda oddziaływania dydaktyczno-wychowawczego w pedagogice specjalnej
- metoda ośrodków pracy
- techniki Celestyna Freineta
- metoda Marii Montessori
- szkoła bez lęku Rudolfa Steinera typu Waldorf
- pedagogika Gestalt
- metody i techniki polecane przez Thomasa Gordona
- edukacja skoncentrowana na pełnym rozwoju Carla Rogersa

- biblioterapia
- metoda Labama
- metoda Weroniki Sherboourne

Metoda Labama jest metodą nieszablonową, opartą na naturalnej aktywności motorycznej dziecka, uwzględniającą indywidualność, swobodę ruchową i twórczą inwencję. W metodzie tej wyodrębnia się formy tj. zadaniowa, improwizacji.

Zasady:
- nie narzucać ćwiczącym formy ruchu
- przeplatać ćwiczenia wymagające wysiłku, natężenia koncentracji ćwiczeniami odprężającymi
- ruch powinien być odzwierciedleniem stanu wewnętrznego ćwiczącego
- stosować ćwiczenia o ruchu ograniczonym i rozwiniętym na przemian

Grupa:
I. wyczuwanie ruchu własnego ciała
II. wyczucie ciężaru ciała i czasu
III. kształtowanie zmysłu przestrzennego
IV. rozwijanie płynnego ruchu w przestrzeni i czasie
V. przystosowanie ruchów własnych do ruchu partnera
VI. użycie własnego ciała do ruchów lokomocyjnych, utylitarnych
VII. rozwijanie izolowanych akcji ruchowych o określonym znaczeniu i charakterze
VIII. kształtowanie poczucia rytmu w czynnościach codziennego życia i pracy
IX. doskonalenie formy ruchu

Metoda Weroniki Sherboourne
- wykorzystywana u dzieci z upośledzeniami umysłowymi
- ćwiczenia mogą być wykonywane wszędzie
- ćwiczenia w pozycjach niskich
- musi być para
- dowolność ćwiczeń, wybór najistotniejszych

Ćwiczenia obejmują następujące zestawy:
- nauka nawiązywania kontaktu emocjonalnego i koncentracji wzroku
- rozwijanie poczucia bezpieczeństwa, zaufania
- nauka współdziałania i partnerstwa
- ćwiczenia w schemacie ciała i orientacji w przestrzeni
- nauka opanowywania lęku i emocji
- rozwijanie siły i sprawności fizycznej
- nauka rozluźniania
- rozwijanie samodzielności ruchu
- rozwijanie wyobraźni i naśladownictwa

Wykład 4 – 02.04.08

Pedagogika Marii Montessori:

System wychowawczy powstał na początku XX wieku na fali krytyki herbartowskiej szkoły tradycyjnej. Opracowane przez Montessori koncepcje wychowawcze były wynikiem wielostronnych studiów teoretycznych oraz wieloletniej praktyki lekarskiej autorki.

Maria Montessori pracowała w Klinice Psychiatrycznej Uniwersytetu Rzymskiego. Podstawą opracowanej specjalnej metody nauczania przedstawiła na Kongresie w Turynie w 1898 roku.

Ważne elementy metody Marii Montessori to:
1. Zindywidualizowanie wychowania i nauczania
• Każde dziecko ma swoją indywidualną linię rozwoju. W tym celu rezygnuje się z porównywania osiągnięć między dziećmi.
• Nie ocenia się dzieci za pomocą stopni, lecz poznaje się je poprzez rozmowę z rodzicami, obserwację i badania testowe. Dla każdego dziecka przygotowany jest specjalny program stymulacji.
2. Wychowanie do samodzielności
• Dziecko poznaje swoje możliwości i ograniczenia, bierze na miarę swojego wieku odpowiedzialność za siebie i swoją aktywność
• Pomocą w realizacji tego celu są lekcje z zakresu praktycznego życia (ubieranie się, sprzątanie)
3. Wolność dziecka
• Aby dziecko mogło odczuwać wolność powinno najpierw poznać jej granice i nauczyć się korzystać ze swojego prawa do wolności w taki sposób, aby nie ograniczać jej innym osobom. Ma prawo do wyboru materiału do zabawy i nauki oraz do miejsca i czasu w jakim podejmie aktywność
• Umożliwia mu to samodzielne rozpoznawanie własnych potrzeb, indywidualne tempo pracy i ułatwia poznanie otoczenia, w którym przebywa. Wolność zwiększa poczucie bezpieczeństwa i chęć działania
4. Postępowanie nauczyciela, praca z rodzicami
• Nauczyciel dostarcza uczniom niezbędnych materiałów, w tym także możliwość funkcjonowania w poczuciu bezpieczeństwa i klimacie zaufania. Staje wobec niepowtarzalności każdego dziecka i jego rodziców, nie ignoruje ich problemów lecz przyjmuje jako wyzwanie
• Ważne są także cechy pedagoga tj. refleksyjność, wrażliwość, zdolność do identyfikacji własnych uczuć i emocji, umiejętność oddzielenia ich od problemów dzieci.
• Nauczyciel powinien posiadać gruntowną wiedzę o rozwoju dziecka i doskonałą zdolność obserwacji
• W miarę możliwości poznawać środowisko rodzinne dziecka i nawiązywać ścisły kontakt z rodzicami – rodzice powinni brać czynny udział w comiesięcznych szkoleniach organizowanych przez nauczyciela danej grupy i brać czynny udział w procesie dydaktyczno – wychowawczym.
5. Przygotowanie otoczenia
• Istotną rolę odgrywają materiały dydaktyczne oraz wyposażenie dostosowane rozmiarami do potrzeb i poziomu rozwoju dziecka
• Poprzez dostępność elementów otoczenia, dziecko staje się współgospodarzem placówki, przyczynia się to do rozwoju jego samodzielności
• Podstawowym zadaniem materiału dydaktycznego jest wspomaganie rozwoju dziecka
• Wyróżnia się kilka kategorii materiału dydaktycznego:
 materiały do ćwiczeń z praktycznego życia
 materiały sensoryczne służące do kształcenia zmysłów i pobudzenia aktywności umysłowej dziecka
 Materiały do nauki języka
 Materiały do nauki matematyki
 Materiały wprowadzające w dorobek kulturalny i naukowy człowieka
 Materiały do wychowania artystycznego
 Materiały do wychowania religijnego

Materiał dydaktyczny został opracowany wg określonych zasad:
- zasada stopniowania trudności
- zasada przystępności – od materiału konkretnego do abstrakcyjnego
- zasada aktywności – budowanie ciekawości i zainteresowania
- zasada samokontroli

PSYCHOLOGIA KLINICZNA (z wyjątkiem jednego wykładu, zdaje się ;]):

Wykład 1 – 20.02.08

• psychologia kliniczna jest dziedziną psychologii stosowanej i jest nauką o zaburzeniach zachowania, czyli czynnościach ukierunkowanych na cel i posiadających wewnętrzny mechanizm regulacyjny – def. A. Lewickiego

Lewicki napisał pierwszy podręcznik do psychologii klinicznej.

Zaburzenia czynności i zachowania jest bardzo szerokie i dotyczy również zachowania psychicznego.

• zachowanie człowieka jest zaburzone wtedy, gdy nie spełnia co najmniej jednej spośród dwóch funkcji regulacyjnych:
 nie zaspokaja potrzeb człowieka, zwłaszcza potrzeby rozwoju (nieprzystosowanie psychiczne)
 nie służy wypełnieniu zadań życiowych wynikających z wymagań otoczenia społecznego (nieprzystosowanie społeczne)

Pojęcie zaburzenia
- nieprzystosowanie psychiczne
- nieprzystosowanie społeczne
- trwałość nieprzystosowania

Zachowanie reaktywne, czyli reakcja na określoną sytuację.

Zakłócenie funkcji psychicznych u osób zdrowych:
- stan znużenia, senność – zmiany toku myślenia (jako objaw chorobowy polegający na braku związku pomiędzy fragmentami wypowiedzi).
- drobne nieprawidłowości są przejawem krótkotrwałych i izolowanych zaburzeń (np. przelotnych natręctw)

Do nieprawidłowości człowieka zdrowego zaliczamy:
1) zniekształcenie materiału
2) zmienność nastroju u małego dziecka
3) uleganie przesądom
4) myślenie magiczne (lękowe i życzeniowe)
5) przejściowe obniżenie sprawności intelektualnej wywołane np. niedoborem snu
6) objawy o cechach fobii (niepokój w pustym mieszkaniu)

Objawy klasycznie patologiczne:
- halucynacje

Historia psychologii klinicznej - Praktyka.

*1896-założenie przez Witmera przy Uniwersytecie Pensylwania w Filadelfii pierwszej kliniki psychologicznej (zajmowano się dziećmi niepełnosprawnymi umysłowo, głuchymi, z zaburzeniami mowy)
*1908-Witmer założycielem pisma " Psuchological Clinic"
* Na wzór witmerowskich, powstały poradnie w Europie ( np. w Berlinie. Wiedniu)
*1909- z inicjatywy Beers'a powstało Towarzystwo Higieny psychicznej.
* Tworzenie modeli wyjaśniających zaburzenia psychiczne, początek - Zygmunt Freud
*Kretschmer- twórca koncepcji konstytucjonalnej( leptosomatyk- schizotymik, pyknik- cyklotymik, atleta- iksotymik)

Wykład 2 – 27.02.08

NORMA STATYSTYCZNA

* W ujęciu statystycznym to przeciętne, typowe, najczęściej wstępujące zachowanie w określonej populacji
* Podstawa teoretyczna to krzywa Gaussa obrazująca rozkład normalny
NIE MA KRZYWEJ BO SIĘ NIE DAŁO ZROBIĆ
* Norma to przedział
średnia +/- jedno odchylenie standardowe

- ZALETY
*diagnoza ilościowa
*porównania inter- i intraindywidualne

-OGRANICZENIA
*zależy od badanej populacji
*wskaźniki powyżej normy( np. wysoka inteligencja) to zachowania nienormalne

NORMA SPOŁECZNO-KLINICZNA

* Norma to brak objawów zaburzonego zachowania.
*Podstawa to międzynarodowe klasyfikacje chorób
DSM-IV ( Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders)
ICD-10 ( International Classification of Diseases)

NORMA TEORETYCZNA

* Wzór, ideał zdrowia psychicznego.

- KRYTERIA OPTYMALNEGO ŻYCIA
1. Samoakceptacja.
2. Wzrost i rozwój osobisty.
3. Autonomia.
4. Adekwatne spostrzeganie rzeczywistości.
5. Konsekwencja w działaniu.
6. Pozytywne stosunki interpersonalne.

Wykład 3 – 05.03.08

Przyczyny powstawania zaburzeń rozwoju dziecka:
a). Biologiczne- czynnniki bezpośrednio działające na tkankę nerwową (np.uraz mechaniczny) lub pośrednio ( zaburzenia przemiany materii) i zaburzające rozwój struktury lub funkcji OUN
b). Społeczno-emocjonalne- negatywny wpływ niekorzystnych doświadczeń życiowych dziecka na funkcjonowanie, a w konsekwencji na strukturę OUN; mają wymiar psychologiczny

Czynniki biologiczne bezpośrednie, przykłady:
-wylew
-niedotlenienie
-zerwanie, przerwanie, pęknięcie

Czynniki społeczno-emocjonalne/ środowiskowe:
- przykład: długotrwały stres
- mogą powodować stałe, niekorzystne zmiany

Skutki działania czynników biologicznych:
* genopatie:
-nieprawidłowa budowa genów
-geny zawierają w sobie informacje o patologii układu nerwowego
-choroby uwarunkowane genetycznie
*chromosomopatie:
-zaburzenia chormonalne, chromosomy nie dzielą się tak, jak powinny
-przykład: Zespół Downa
*embrio- i fetopatie
-dotyczą okresu zarodkowego
-fetopatie: zaburzenia w rozwoju płodowym (4-9mc)
-spowodowane przez czynniki:
+wirusowe i bakteryjne (np.wirus różyczki, opryszczki, grypy)
+aktywiczne ( napromieniowanie)
+toksoplazmoza
+toksyczne ( leki, używki, substancje toksyczne w pracy)
+niedożywienie ( np.kwas foliowy)
+niezgodność czynnika RH
+hiperbilirubinemia
+niedotlenienie-nieprawidłowe krążenie matki, płodowe lub łożyskowe; niedożywnie-dystrofia wewnątrzmaciczna
+emocje

Skutki działania czynników biologicznych. Czynniki działające w trakcie porodu:
+uraz mechaniczny czaszki
+niedotlenienie
+poród przedwczesny (waga urodzeniowa poniżej 2500g) –niedojrzałość układu oddechowego i krążenia, wylewy śródczaszkowe, trudności w odżywianiu

Czynniki działające po urodzeniu:
+urazy czaszki i mózgu
+infekcje OUN ( zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych) wirusowe i bakteryjne
+ zatrucia ( CO, CO2, rtęć etc)
+zaburzenia przemiany materii
+niedożywinie
+zaburzenia pracy gruczołów dokrewnych
+choroby somatyczne, np.reumatyczna powoduje zmiany zapalne w naczyniach mózgowych (zwężenie)

Czynniki społeczno-emocjonalne:
+nieprawidłowa struktura rodziny
+właściwości osobowości rodziców
+wadliwe oddziaływania wychowawcze:
*liberalizm
*rygoryzm
*niekonsekwencja
*nieprawidłowa motywacja
+szkoła jako czynnnik patologiczny

Wykład 4 – 12.03.08

Skutki
• zaburzenia kształtowania osobowości
• zaburzenia motywacyjne
• zaburzenia emocjonalne (lękowe)

Klasyfikacja zaburzeń rozwojowych:
Kryteria:
1. rodzaj zaburzenia
• rodzaj, czyli typowe objawy, przebieg, następstwa powiązane z określoną etiologią i prognozowaniem
• na tej podstawie zaliczenie do określonej jednostki nozologicznej
• międzynarodowe klasyfikacje chorób
2. rozległość i głębokość zaburzenia
• rozległość: globalne i fragmentaryczne
• głębokość: stopień nasilenia objawów, uporczywość, częstość występowania, podatność na terapię, ważne są wskaźniki liczbowe
3. dynamika zaburzenia
• okres wystąpienia: wrodzone i nabyte
• czas trwania: trwałe i przejściowe (jednokrotnie lub wielokrotnie w ciągu życiu)
4. przyczyny i patomechanizmy
• etiologia organiczna lub funkcjonalna
• etiologia genetyczna lub wynikająca z pozostałych czynników patogennych
• etiologia endogenna lub egzogenna

Rozwój psychoruchowy
- rozwój psychiki dziecka związany jest z rozwojem procesów poznawczych (orientacyjnych i intelektualnych) oraz wykonawczych (motorycznych i mowy). Łącznie tworzą grupę procesów instrumentalnych (narzędzia służące regulacji stosunków z otoczeniem). Modyfikatorami tych procesów są emocje i motywacje.

Rozwój psychoruchowy – definicja
- ciąg zmian progresywnych, w których motoryka jest ściśle powiązana z psychiką czyli całokształtem czynności poznawczych i emocjonalno-motywacyjnych
- pojęcia tego używamy w odniesieniu do normy i patologii

Modele rozwoju psychoruchowego
- tempo: szybkość z jaką dokonują się zmiany w psychice i motoryce dziecka
- WR: wiek rozwojowy
- WŻ: wiek życia

WR = WŻ – tempo przeciętne
WR < WŻ – tempo opóźnione
WR > WŻ – tempo przyspieszone

- rytm: stopień harmonii zmian progresywnych następujących w psychice i motoryce dziecka
- WR </= WŻ – rozwój parcjalnie, fragmentarycznie, częściowo opóźniony
- WR >/= WŻ – rozwój parcjalnie, fragmentarycznie, częściowo przyspieszony
- WR </> WŻ – rozwój parcjalnie, fragmentarycznie, częściowo przyspieszony i opóźniony

- dynamika: stopień stałości tempa i rytmu w dotychczasowym przebiegu rozwoju psychoruchowego
- czynniki wpływające na dynamikę:
-pozytywne lub negatywne
-stałe lub przejściowe
-w różnych okresach życia
-jednorazowe lub wielokrotne
-dotyczą wszystkich funkcji lub wybranych

WFDR – wskaźnik fragmentarycznego deficytu rozwojowego
opóźnienie rozwoju : wiek życia

Wykład 5 – 02.04.08

BRAK

Ćwiczenia 2 – 05.03.08

afazje – zaburzenia komunikacji językowej po uszkodzeniu Lewej (dominującej dla mowy) pólkuli:
- rozwojowa
- nabyta

pragnozja – zaburzenia komunikacji językowej po uszkodzeniu Prawej (niedominującej) pókuli – zaburzenia pragmatyki porozumiewania się

• słuch fonemowy – warunkuje rozumienie mowy
• płynność mowy: płynność artykulacji
• pamięć
• myślenie
• wiedza pragmatyczna (analiza, synteza, absrachowanie)
• intencja
• rozumienie gestów, stanów emocjonalnych
• planowanie, kontrola wypowiedzi

Pragnostycy – sprawni językowo, ale nierozumiejący intencji, są nieświadomi swoich błędów językowych

aprozodia czuciowa (sensoryczna) – nieumiejętność odczytywania intencji, intonacji nadawawcy, kontekstu, podtekstu.

mowa pacjenta z uszkodzeniem Prawej półkuli:
- neologizmy, zdrobnienia
- mowa nieadekwatna do sytuacji
- rozwiązłość mowy

aprozodia motoryczna – wypowiedź pacjenta jest płaska emocjonalnie, tempo mowy niewłaściwe, brak intonacji, utrata myślenia przyczynowo-skutkowego.

afazja – pacjenci są świadomi swoich zaburzeń mowy, pisania

afazja czuciowa (sensoryczna, Wernick’ego, odbiorcza, recepcyjne, akustyczno-gnostyczne) – pacjent słyszy dobrze, ale ma zaburzenia fonemowe (np. domek-tomek), nie rozumie własnej mowy, ma kłopoty z powtarzaniem, z rozumieniem poleceń, żeby się z nim porozumieć należy używać gestów.

afazja amnestyczna – nie można znaleźć odpowiednich słów, pojawia się złość, omówienia dotyczące wyglądu, funkcji, rozpoznaje, ale nie potrafi nazwać przedmiotu, czynności.

afazje motoryczne – rozumie, ale nie potrafi przekazać, perseweracja werbalna, embole, brak czasowników i zaburzenia planowania – pacjent nie potrafi zacząć wypowiedzi.

afazje semantyczne – pacjent nie rozumie złożonych wyrażeń gramatycznych, przyimkowych, przymiotników w stopniu wyższym i najwyższym, strony biernej, porównań.

Ćwiczenia 3 – 02.04.08

Agnozje – zaburzenia percepcji mimo, że narządy percepcyjne są sprawne. Uszkodzenia dotykają przede wszystkim kory mózgu.

Za zaburzenia wzrokowe odpowiadają części potyliczne mózgu.

Agnozje dzielą się na:
- wzrokowe (określane jako przedmiotowe/operacyjne)
- słuchowe
- dotykowe

Pacjent z agnozją wzrokową nie rozpoznaje liter i cyfr, przedmiotów. U pacjentów z agnozją wzrokową obserwujemy aleksję (zaburzenia czytania), agrafię (zaburzenia pisania), akalkulię (zaburzenia liczenia).

Czysta aleksja bez agrafii – pacjent potrafi napisać pod dyktando, ale nie jest w stanie czytać.

Pacjent z agnozją wzrokową asocjacyjną nie dokonuje syntezy informacji. Potrafi spostrzegać elementy, ale nie jest w stanie nazwać całego przedmiotu.

Agnozja wzrokowo-przestrzenna – pacjenci mylą podobne do siebie rzeczy, litery, cyfry. Chory może czytać powoli z błędami. Pisze z błędami, myli litery.

Prozoagnozja – nie rozpoznawanie twarzy. Pacjent odwołuje się do otoczenia, doświadczenia.

Zespół pomijania stronnego – najczęściej pojawia się u pacjentów z uszkodzeniami prawej półkuli mózgu. Pojawiają się problemy z widzeniem lewej przestrzeni. Bodźce z lewej strony są przenoszone na prawą.

Anozognozja – pacjent jest nieświadomy problemu bycia chorym, swoich ograniczeń, powagi sytuacji. Ma to związek z uszkodzeniami prawej półkuli mózgu.

Agnozje słuchowe – zaburzenia słuchu fonemowego/fonematycznego. Pacjent nie rozumie dźwięków mowy.

Agnozje słuchowe bodźców niewerbalnych – pacjent słyszy, ale nie wie skąd.

Amuzja – nie rozpoznawanie dźwięków i melodii.

Aprozodia – agnozja bodźców prozodycznych, utrata wrażliwości na tempo, rytmikę mowy.

Agnozje dotykowe, czuciowe.
Astereognozja – pacjent opisuje cechy przedmiotu, ale nie jest w stanie nazwać przedmiotu.

Zaburzenia pamięci:

1. hipermnezja – nadczynność pamięci
2. hipomnezja – osłabienie pamięci
3. amnezja – luki w pamięci
4. zafałszowanie pamięci

autyzm wczesnodziecięcy (zespół Aspergera) – kontakt formalny jest zachowany, ale natężenie emocjonalne jest bardzo niskie, dziecko zapamiętuje rzeczy, które naprawdę nie są mu do niczego potrzebne.

TEORIA WYCHOWANIA

Ćwiczenia 1 – 19.02.08

Sylwetka nauczyciela-wychowawcy

Dobry nauczyciel wychowawca:
- przygotowanie merytoryczne (wiedza + umiejętność jej zastosowania)
- cechy osobowościowe
- umiejętności interpersonalne (otwartość, autentyczność, akceptacja, samoakceptacja, empatia)

Fazy empatii wg Katza:
1. wstępna – poziom fizjologiczny
2. poziom psychiczny
3. podwójnej tożsamości
4. powrót do własnej tożsamości

Ćwiczenia 2 – 04.03.08

terminologia – terminy naukowe powinny być jasne, wyraźne, jednoznaczne

socjalizacja – ogół wpływów środowiska, w którym funkcjonuje dziecko

mechanizmy socjalizacyjne – oddziaływanie środowiska na jednostkę mająca na celu uczynienie z tej jednostki istoty społecznej

1. mechanizm kontroli społecznej: Jednostka przez całokształt swych interakcji z innymi członkami grupy jest stymulowana w kierunku pełnienia uznawanych ról społecznych. Układy nagród i kar zawarte są tutaj w spontanicznych reakcjach innych członków grupy.

ułatwienia społeczne – polega na tym, że sama obecność członków grupy może wywołać określone zachowanie lub też brak jego wystąpienia

Kontrola społeczna jest zawsze silniejsza w małej grupie, gdzie wszyscy się znają.

2. mechanizm wpływu osób znaczących: Jednostka jest stymulowana do określonych zachowań przez interakcję z pojedynczymi osobami na podłożu osobistej więzi. Układy wzmocnień zawarte są w reakcjach tych osób.

Identyfikacja, która dotyczy odwzorowanie stanów psychicznych.

a) naśladownictwo typu instrumentalnego (gdy ktoś chce coś osiągnąć, ale nie wie jak to zrobić)
b) naśladownictwo dostosowawcze
c) identyfikacja

Ćwiczenia 3 – 18.03.2008

Modelem moze byc:
* ktos, kto posiada władze, jest wazny lub jest osobą znaczącą
* ktos, kto ma coś, co my bysmy chcieli miec
* osoba bliska, podobna do nas

Mechanizm wzmacniania wewnętrznego- jednostka jest stymulowana do okreslonych zachowan przez własną aktywnosc wewnętrznąna podłozu juz ukształtowanych podstaw. Wzmocnienia te są zawarte we wczesniej wyuczonych i uwewnętrznionych własnych reakcjach wobec własnej aktywności.

Dysonans poznawczy ( to trzeba sobie samemu uzupełnic, bo niewiele o tym mówiła i trzeba sobie doczytac)

Nauka musi mieć:
*własną terminologię
*przedmiot badan
* problematykę
*metody badań

Problematyka:
* problemy egzystencjalne (jak cos wygląda, jak się kształtuje)
* problemy o charakterze wyjaśniająco-prakseologicznym (co ma ba cos wpływ, zależności, skutki i przyczyny)

Metody:
* obserwacja - musi sie odbywac w naturalnym przebiegu, celowa, planowa, dokładna, selektywna
*techniki socjometryczne
* eksperyment

Ćwiczenia 4 – 1.04.08

Metody wpływu indywidualnego wg K. Konarzewskiego (kary i nagrody)

NATALISZONEK

Dobra robota! Przynajmniej mogłam też uzupełnić braki! Dzięki Smile

seba

Wykład 5 – 02.04.08

gdyby ktoś miał, wdzięczny byłbym ;].

ha_ula

Boski jesteś Seba, boski... Wink

wilq

skoro kolezenska pomoc to i nasza marta czegos potrzebuje, a dokładnie informacji kto dawał nam wpis z zajęc bhp:)

z góry dziękujemy Smile

Mery

JESTEŚ WIELKI!! DZIĘKI BARDZO :*:*:*